Kontynuując temat żywienia w niedoczynności tarczycy warto podsumować wszystkie istotne informacje i przypomnieć, na co szczególnie należy zwracać uwagę w tej chorobie. Dieta w niedoczynności tarczycy powinna bazować na zasadach racjonalnego odżywiania z uwzględnieniem podaży składników odżywczych dostosowanych do potrzeb danej osoby. Jeśli istnieje potrzeba redukcji masy ciała należy zaplanować odpowiedni deficyt kaloryczny, jednak także w trakcie odchudzania dieta nie powinna wiązać się z niedoborem konkretnych składników pokarmowych.

Czym są goitrogeny?

Omawiając temat żywienia w niedoczynności tarczycy nie można pominąć kwestii goitrogenów, czyli inaczej mówiąc substancji wolotwórczych. Związki te występują w warzywach krzyżowych oraz soi i niektórych owocach. Ich niekorzystne działanie polega na tym, że wiążą jod uniemożliwiając jego połączenie z hormonami tarczycy. Oczywiście choroby tarczycy nie muszą wiązać się z eliminacją wymienionych wcześniej produktów, należy jednak zachować umiar w ich spożyciu. Warto pamiętać, że obróbka termiczna wspomnianych produktów prowadzi do unieczynnienia 30% goitrogenów.

Co z glutenem i laktozą?

Ostatnio bardzo popularne było eliminowanie glutenu oraz laktozy z uwagi na występującą niedoczynność tarczycy. Warto jednak pamiętać, że hipotyreoza nie jest tożsama z nietolerancją wyżej wymienionych związków, a ich profilaktyczna eliminacja, bez wskazań medycznych, nie jest zasadna. Do tej pory brakuje dowodów na to, by osoby z niedoczynnością tarczycy powinny eliminować laktozę czy gluten z diety bez współwystępującej celiakii lub nietolerancji laktozy. Zaznaczyć trzeba, że choroba Hashimoto może współwystępować z celiakią. Wówczas eliminacja glutenu jest oczywiście uzasadniona i może przynieść korzystny wpływ na proces leczenia obu schorzeń. W pozostałych przypadkach nie ma konieczności, by wykluczać gluten czy laktozę, a co za tym idzie sporą grupę produktów spożywczych. Nieodpowiednie zbilansowanie diety eliminacyjnej może prowadzić do poważnych niedoborów składników odżywczych.

Dieta w niedoczynności tarczycy — podsumowanie

Warto pamiętać o tym, że niedoczynność tarczycy sama w sobie nie oznacza konieczności stosowania diety eliminacyjnej. Konkretne składniki, takie jak gluten czy laktozę, eliminuje się w przypadku stwierdzenia współistniejącej choroby trzewnej lub nietolerancji laktozy. Ogólnie rzecz biorąc, w niedoczynności tarczycy ważna jest odżywcza dieta z uwzględnieniem suplementacji, np. witaminą D, której dostarczenie wraz z dietą w odpowiedniej ilości jest znacznie ograniczone. Dobór innych suplementów powinien być rozpatrywany indywidualnie, np. z przy niskim spożyciu ryb warto włączyć także kwasy EPA i DHA. Nieprawidłowo zbilansowane diety eliminacyjne mogą prowadzić do niedoborów pokarmowych, co za tym idzie pogorszenia pracy gruczołu. Bardzo ważnym aspektem leczenie niedoczynności tarczycy jest dbałość o prawidłowe zażywanie lewotyroksyny — leku stosowanego w terapii hipotyreozy. Kluczowe jest pamiętanie nie tylko o minimum 30-minutowej przerwie pomiędzy zażyciem leku a śniadaniem, ale także zwracanie uwagi na inne czynniki, które mogą zaburzać przyswajanie leku. Mowa tu chociażby o popijaniu leku kawą, herbatą lub mlekiem zamiast wodą czy niezachowywanie odpowiednio długiego odstępu (4-6 godzin) pomiędzy zażyciem lewotyroksyny a przyjęciem preparatu z żelazem, glinem, czy wapniem.

—˜—˜—˜

Bibliografia:

1. Ratajczak A.E., Moszak M., Grzymisławski M.: Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto. Piel Zdr Publ. 2017; 7(4):305-311.
2. I. Florczyk, M. Florczyk, R. Junik, Dieta bezglutenowa a choroba Hashimoto — obecny stan wiedzy. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2018, tom 9, nr 4, 152–159.
3. K. Pastusiak, J. Michałowska, P. Bogdański, Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 4, 155–160).
4. Olejniczak-Rabinek M.: Czynniki wpływające na dostępność biologiczną lewotyroksyny. Farm. Wsp. 2016; 9: 194-201.